ابوالحسن یغما در ۱۱۹۶ق، ۱۱۶۰ ش به دنیا آمد. یغما، اشاره به تخلص اوست که البته پس از یغمای اموالش، این تخلص را برگزید و پیش از آن متخلص به مجنون بود. درباره ارادت او به عالم ربانی مرحوم حاج محمدکریم کرمانی اع چنین نقل شده که «ميرزا اسماعيل هنر» پسر بزرگ «ميرزا ابو الحسن يغما» برای مرحوم «آقا سيد باقر جندقی» كه از بزرگواران و بزرگان اهل منبر بود، حكايت كرده است ايامی كه در جندق بوديم، من در اتاق خودم «ارشاد العوام» مرحوم «حاجی محمد كريم كرمانی» را می خواندم. پدرم – مرحوم يغما – وارد شد. پرسيد چه می خوانی؟ كتاب را به دستش دادم.
به عادت معمول كه علماء دينی معاصر را مسخره می كرد كتاب را به زمين انداخت و گفت: اين قدر از اين لاطائلات و مهملات از مردم بی ايمان رياكار شنيده ايم كه خسته شده ايم؛ ديگر بس است. چند شب بعد باز به سراغ من آمد. همان كتاب را باز در دست من ديد.
يك شب گفت: تو را به اين كتاب سخت دلبند می بينم. يك صفحه اش را برای من بخوان تا مورد توجه تو را دريابم. من اطاعت كردم. پس از خواندن يك صفحه تأمل نمودم.
پدرم فرمود: باز هم بخوان. صفحه دوم هم كه پايان رسيد، فرمود: باز هم بخوان. من تا نزديك سحر ارشاد العوام می خواندم و او همواره می گفت: بخوان. از آن تاريخ به مرحوم حاج محمدکریم کرمانی اع و شيخيه ارادت پيدا كرد.
در مقدمه «تخميس لنگريه و جندقيه» آمده است:
«. . . از مرحوم حاج علی محمد مشيری فرزند مرحوم ميرزا غلامرضا مشيری شنيدم كه می گفتند: مرحوم هنر گفته بود كه پدرم مرحوم يغما بعد از شنيدن آنچه خواندم از «ارشاد العوام» فرمود: فرزندم، من در اشعارم آن ارواح مكرّم را كه استثنا می كردم، حال معلومم گرديد كه صاحب اين كتاب از آن ارواح مكرّمی است كه هميشه مورد تعظيم و تكريم من بوده اند.»
نگارنده اخیرا اشعار یغما درباره ارواح مکرم را دیدم. آنجا که استثنا می کند ایشان را و می سراید: بجز ارواح مکرم که ز دیوان ازل، به خداوندیشان خط غلامی دادم… . همچنین شنیده ایم که مرحوم آقای کرمانی اع فرمودند: کَمر یغما را می گیرم و نجاتش می دهم.
همین ارادت وی به عالم ربانی مرحوم آقای کرمانی اع سبب شد تا اخیرا به مناسبتی که پیش آمده بود، به منزل یغما در جندق بروم و این مختصر، برای ثبت این خاطره تنظیم گردید.
از خانه یغما، متاسفانه مخروبه ای باقی مانده و اگرچه خریداری شده و مِلکی خصوصی به شمار می رود، تا زمان نگارش این وجیزه هیچ رسیدگی به آن نشده است. این در حالی است که در سال 1390ش گزارش شد که پرونده این منزل، از سوی اداره کل ميراث فرهنگی استان اصفهان در صحن همايش سراسری ثبت مطرح شده و به دليل وجاهت ملی و تاريخی در فهرست ميراث فرهنگی کشور قرار گرفته است.
خانه یغما در قسمت شمال شرق قلعه جندق است که پس از عبور از ورودی اصلی قلعه و معبر اصلی، با فاصله کمی از مسجد جامع قرار دارد و برای واردشدن به خانه باید از دالانی عبور کرد تا به حیاط منزل و دو طبقه آن رسید. قلعه جندق قلعه ای است با قدمتی زیاد (و آنگونه که برخی منابع نوشته اند قدمتی چند هزار ساله دارد.)
شب جمعه بود که در عرایضم، به مناسبتی، از یغما نام بردم و مطلبی و شعری را از وی نقل کردم. پس از پایان مجلس یکی از دوستان پیشنهاد داد که برای زیارت امامزاده داود و قبر یغما، به خور برویم.
قبر یغما، در کنار ضریح امام زاده داودِ خور است. پس از طلوع آفتاب حرکت کردیم و به دوستان عرض کردم، بدون اینکه جدیتی در لحنم باشد، هیچ قصد رفتن به خور و خواندن فاتحه برای یغما را نداشتم ولی گویا به علت آنکه شب جمعه ازو به نیکی یاد کردم، مرا طلبید. بلافاصله پس از ورود به خور به امامزاده داود رفتیم و زیارت کردیم. سنگ قبر یغما، در محرم ۱۳۹۴ بر قبرش نهاده شد. و آنگونه که در شماره 307 مجله یغما آمده است (منتشر شده به تاریخ فروردین 1353ش) این رئیس انجمن آثار ملّی بود که دستور داد تا سنگی مرمرین نوشتند و از تهران به خور فرستادند و در بعد از ۱۱۸ سال از درگذشت این شاعر آن را بر قبر یغما نهادند. در پایان، به اشعاری از ابوالحسن یغما جندقی اشاره می کنیم که در اطراف سنگ قبر وی حک شده است:
یغما، من و بخت و شـادی و غم، با هم
گشتیم روان به ملک هستی ز عدم
چون نوســـفران، ز گرد ره بخـت بخفت
شادی سر خود گرفت و من ماندم و غم
———————–
گزارشی تصویری از خانه یغما در جندق و آرامگاه وی در خور
جندق – خانه یغما جندقی جندق – خانه یغما – دهلیز ورودی منزلجندق – خانه یغما – صحن حیاط و نمایی از طبقات منزل
جندق – خانه یغما – اتاق های خانه جندق – خانه یغما – اتاق های خانه جندق – خانه یغما – اتاق های خانه جندق – خانه یغما – اتاق های خانه جندق – خانه یغما – از پشت بام خانه جندق – خانه یغما – از پشت بام خانه خور _ امامزاده داود – قبر یغما جندقی در کنار ضریح امام زاده داود است خور – امام زاده داود – قبر ابوالحسن یغما جندقی خور – امام زاده داود – قبر ابوالحسن یغما جندقی